فهرست مطالب
یکی از مهم ترین نکاتی که باید در رابطه با بتن ها بدانید این است که امکان دارد بتن پس از پیاده سازی دچار ترک خوردگی شود. ترک در بتن ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. این دلایل باید بررسی شده و منشا آن ها رفع شود.
در صورت ترک خوردن بتن امکان کاهش مقاومت سازه بالا رفته و خطرات بیشتری برای آن ایجاد می شود. اگر می خواهید بدانید که ترک در بتن چیست؟ تا انتهای این مقاله همراه ما باشید. شرکت بپتا بهترین تیرچه های پیش تنیده و مصالح پیش ساخته را در اختیار شما قرار می دهد.
ترک در بتن چیست؟
بتن یکی از مهم ترین مصالح ساختمانی است که در پروژه های مختلفی از آن استفاده می شود. این مصالح در اکثر بخش های ساختمان به کار رفته و مقاومت آن بسیار مهم است در پاسخ به این که ترک در بتن چیست می توان گفت که ترک یک اشکال اساسی برای بتن اجرا شده می باشد.
عوامل مختلفی وجود دارند که می توانند موجب به وجود آمدن ترک بتن شوند. اما به طور کلی باید این عوامل را بررسی کرده تا از ایجاد خطر بیشتر برای بتن جلوگیری شود. البته در برخی از شرایط نیز این ترک تاثیری در مقاومت بتن نخواهد داشت.
عوامل موثر که بر ایجاد ترک در بتن تاثیر می گذارد
یکی از مهم ترین نکاتی که باید در رابطه با ترک در بتن بدانید این است که چه عواملی در این موضوع موثر هستند. بررسی عوامل موثر بر ایجاد ترک در بتن می توانند به افزایش مقاومت سازه و سلامت بتن کمک کنند. از مهم ترین عوامل موثر بر ایجاد انواع ترک در بتن می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تغییرات دمایی به دلیل آتش سوزی، هیدراسیون، تغییر شبانه روزی و…
- بار ثقلی و رخ دادن زلزله پس از اجرا
- وجود اشکالات مهم در عملیات بتن ریزی
- وجود اشکال در طراحی سازه
- وجود خوردگی
- دیر شاقول کردن
- اجرای ویبره نادرست در زمان اجرا
- بتن ریزی در دمای بالای هوا
ترک سازه ای بتن
ترک سازه ای یکی از مهم ترین مفاهیمی است که باید در رابطه با ترک در بتن بدانید. ترک سازه ای در بتن یکی از مهم ترین نوع های ترک بتن است که در پروژه های مختلفی ایجاد شده و باید به آن توجه زیادی شود در صورتی که طراحی نادرست سازه، اجرای نامناسب آن یا اعمال بار اضافی در پروژه شکل بگیرد، ترک سازه ای بتن ایجاد شده و ترک های مختلفی را روی آن به وجود می آورد. در صورت رخ دادن این ترک باید بدانید که مشکلی در سازه وجود داشته و باید هر چه سریع تر رفع شود.
انواع ترک در بتن
اگر می خواهید به طور کامل سوال ترک در بتن چیست را پاسخ دهیم باید انواع ترک هایی که در بتن به وجود میاید را بررسی کنید. انواع ترک در بتن شامل موارد مختلفی هستند که هر کدام شکل متفاوتی داشته و به شیوه های گوناگونی نیز به وجود می آیند. از مهم ترین انواع ترک بتن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ترک های خمشی
- ترک های برشی
- ترک های پیچشی
- ترک های مربوط به ایجاد لغزش
- گسترش و افزایش ترک در طول تیر
- ترک ستون
- ترک کششی
- ترک نوع خوردگی
- ترک خمشی در دال
- ترک های بالای خمشی در دال
- ترک جمع شدگی در دال طاره ای
ترک در بتن از نظر عرض بازشدگی
نکته مهمی که باید در رابطه با ترک در بتن بدانید این است که این ترک ها از نظر عرض بازشدگی نیز نوع های مختلفی دارند. برای این که بتوانید به طور کامل با ترک های در بتن آشنا شوید بهتر است که این نوع ترک ها را نیز بررسی کنید. انواع ترک در بتن از نظر عرض بازشدگی شامل موارد زیر هستند:
- ترک ها با بازشدگی کمتر از 1 میلی متری
- ترک ها با بازشدگی متوسط بین 1 تا 2 میلی متری
- ترک ها با بازشدگی زیاد بیشتر از 2 میلی متر
انواع ترک در سقف بتنی
سقف بتنی یکی از پر کاربرد ترین سقف هایی است که در پروژه های مختلف ساختمانی اجرا می شود. این سقف مقاومت بالایی در برابر ضربه و وزن داشته و می تواند عمری طولانی به ساختمان اضافه کند. در صورتی که در سقف بتنی ترک ایجاد شود، دلایلی خاص برای این موضوع وجود داشته که بررسی آن ها اهمیت دارد. مهم ترین نوع های ترک در سقف بتنی شامل موارد زیر هستند:
- ترک ناشی از خوردگی فولاد
- ترک ناشی از جمعشدگی بتن
- ترک ناشی از افزایش بار اعمال شده بر روی سقف
- ترک ناشی از حمله سولفاتی
- ترک ناشی از واکنش سنگدانهها با آلکالین
انواع ترک های حرارتی در سنین اولیه بتنی
نوعی از ترک در بتن وجود دارد که به آن ترک های حرارتی در سنین اولیه بتنی گفته می شود. این ترک ها نوع های مختلفی در زیر مجموعه خود دارند و همین موضوع هم اهمیت بررسی آن ها را زیاد کرده است. از انواع ترک های حرارتی در سنین اولیه بتنی می توان به موارد مختلفی اشاره کرد؛ اما باید این نکته را بدانید که این ترک ها در روز های اولیه اجرای بتن به وجود می آیند.
به طور مثال، یکی از مهم ترین دلایلی که این نوع ترک ها ایجاد می شوند این است که هوا گرم بوده و تابش آفتاب به طور مستقیم موجب افزایش دمای بیش از اندازه بتن شده است. این مورد ممکن است به صورت ایجاد حباب روی بتن نیز شکل بگیرد. به همین دلیل باید بهترین زمان را برای بتن ریزی در نظر بگیرید. روز هایی که هوا بسیار گرم بوده و دمای آن بالا است برای بتن ریزی انتخاب مناسبی نیستند.
بیشتر بخوانید: بتن آماده
عوامل موثر بر ایجاد ترک حرارتی
همانطور که در بخش های قبلی نیز بررسی کردیم، از مهم ترین عواملی که موجب ایجاد ترک در بتن می شود تغییرات دمایی هستند. ایجاد ترک حرارتی در بتن ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. باید این دلایل را شناسایی کنید تا از ایجاد ترک تا جای ممکن جلوگیری کنید. از مهم ترین عوامل موثر بر ایجاد ترک حرارتی که می توانند موجب ایجاد این مشکل شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تغییرات دمایی شدید
رخ دادن آتش سوزی
هیدراسیون
تغییرات گسترده دمایی در شبانه روز
عبور تاسیسات سرمایشی و گرمایشی از بتن
ترک خوردگی نشت پلاستیک
ترک خوردگی نشت پلاستیک یکی از نوع های ترک در بتن است. در پاسخ به این سوال که این نوع ترک بتن چیست می توانیم عوامل مختلفی را برای شما بررسی کنیم. این نوع ترک زیرگروه های میلگرد گذاری بیش از حد، قوس و تغییر عمیق را دارد.
محل رخ دادن این نوع ترک بتن مقاطع عمیق، بالای ستون ها و سقف وافل هستند. دلیل اصلی که امکان رخ دادن این ترک را بالا میبرد آب انداختن بیش از حد بتن است. خشک شدن زود هنگام و سریع نیز از دیگر دلایل این موضوع است.
ترک خوردگی پلاستیک
علاوه بر ترک خوردگی نشست پلاستیک، ترک در بتن در نوع های دیگری نیز انجام می شود که ترک پلاستیک یکی دیگر از نوع های آن است. ترک خوردگی پلاستیک ترکی است که به احتمال زیاد زمانی رخ می دهد که بتن با از دست دادن سریع خود بافت یک دست خود را از بین می برد. وجود رطوبت کم در سطح بتن احتمال به وجود آمدن این ترک را بیشتر می کنند. شما می توانید با بررسی عواملی مانند گرمای هوا و میزان رطوبت بتن از این مشکل جلوگیری کرده و آن را کنترل کنید.
ترک ناشی از جمع شدگی خمیری
از دیگر نوع هایی که برای ترک در بتن وجود داشته و آشنایی با آن برای مهندسین و فعالین حوزه ساختمان سازی مهم است، ترک ناشی از جمع شدگی خمیری است. این نوع ترک روی سطح بتن ایجاد شده و دلیل آن نیز خشک شدگی رطوبت یکی از نقاط بتن است.
در واقع زمانی که در سطح بتن محلی شروع به از دست دادن رطوبت خود می کند، بتن منقبض شده و جمع شدگی روی آن ایجاد می شود. این موضوع در نهایت باعث می شود که ترک هایی در لایه رویین بتن مشاهده شده و به نقاط دیگر آن انتقال پیدا کنند.
مشخصات ترک جمع شدگی خمیری
برای این که بتوانید دقیق تر این نوع ترک در بتن را بررسی کنید، بهتر است مشخصات آن را بررسی کنید. بررسی مشخصات ترک جمع شدگی خمیری موجب می شود تا دقیق تر و حرفه ای تر این ترک را بررسی کرده و از رخ دادن آن جلوگیری کنید.
اگر بخواهیم مشخصات این نوع ترک را برای شما بررسی کنیم باید بگوییم که این ترک در دال ها و دیوارهای نازک به وجود میاید. دلیل اصلی رخ دادن این ترک نیز وجود درز های ناکافی در بتن است. جمع شدگی بیش از حد بتن و عمل آمدن ناکافی آن نیز در این موضوع موثر است.
نشست در بتن
نشست در بتن یکی از مهم ترین عوامل ایجاد ترک در بتن است. نشست در بتن ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد؛ اما اصلی ترین دلیل آن این است که مقدار زیادی از شیره بتن در یک نقطه جمع شده و سپس به مانعی مانند میلگرد برخورد کند. چنین شرایطی پشت بتن ترک خواهد خورد.
نتیجه گیری
یکی از نکات بسیار مهم که هر کسی باید در رابطه با بتن ها بداند ترک در بتن است. در پاسخ به این سوال که ترک در بتن چیست با هم نکات مختلفی را بررسی کردیم. این موضوع ممکن است دلایل گوناگونی داشته باشد که موجب ایجاد این اتفاق شود.
از این دلایل می توان به تغییرات دمایی به دلیل آتش سوزی، هیدراسیون، بار ثقلی و رخ دادن زلزله پس از اجرا، وجود اشکالات مهم در عملیات بتن ریزی، وجود اشکال در طراحی سازه، دیر شاقول کردن و… اشاره کرد. در این مقاله سعی کردیم به طور کامل این نکات را برای شما بررسی کنیم.
سوالات متداول
انواع ترک در بتن به چه شکل هستند؟
ترک های مختلفی در بتن ایجاد می شود که ترک های حرارتی، ترک های جمع شدگی و ترک نشست از نوع های مختلف آن است.
چرا ترک در بتن ایجاد می شود؟
دلایل مختلفی برای ایجاد ترک در بتن وجود دارد که مهم ترین دلیل آن می توان اشکالات سازه ای یا خشک شدن سریع بتن را ذکر کرد.
چرا نشست در بتن ایجاد می شود؟
در برخی از شرایط که بتن ریزی به شکل درستی انجام نشود بتن پس از مدتی کوتاه نشست کرده و ترک می خورد.
2 Comments
علت ترک خوردن بتن؟
یکی از علل ترک خوردگی در بتن رعایت نکردن نسبت آب به سیمان می باشد
و اساسی ترین مشکل کیفیت پایین مصالح ساختمانی است