ژوئن یا کلاف عرضی چیست؟

در این مقاله می خواهیم به بررسی کلاف عرضی یا ژوئن در سقف تیرچه بلوک بپردازیم. کلاف عرضی (کلاف میانی) یا ژوئن (تای بیم) از اجزای تشکیل دهنده تیرچه بلوک یونولیتی است. در ایران یکی از متداول ترین روش ها برای اجرای سقف سازه ها، تیرچه بلوک است  که جز تشکیل دهنده آن تیرچه های سقفی و بلوک های پلی استایرن یا همان یونولیت است. 

کلاف عرضی یا ژوئن به فاصله حداقل 10 سانتی متری در وسط دهانه ها و عمود بر تیرچه گفته می‌شود که در داخل آن دو عدد میلگرد به قطرهای 12، 14، 16 و یا 18 سانتی متری قرار می‌گیرد و در نهایت سقف توسط بتن پر می‌شود.

از کلاف عرضی به عنوان یک تکیه گاه جانبی برای سقف هایی که تیرچه بلوک استفاده می شود و استحکام سقف را افزایش می‌دهد و از ایجاد لرزش در هنگام رفت و آمد جلوگیری میکند. زمانی که از کلاف عرضی در سقف‌های تیرچه کرومیتی استفاده شود باعث ایجاد یک کمربند بتنی در وسط دهانه ها و تقسیم دهانه به دهانه کوچکتر میشود که همین روند باعث تقسیم بار می‌شود

برای تقویت دیافراگم سقف از کلاف عرضی بصورت عمود بر جهت تیرچه در راستای انتقال وزن و بار برابر بر تیرچه و بلوک استفاده میشود. بار سقف در سازه هایی که دارای سقف تیرچه بلوک یونولیتی هستند از طریق تیرچه های به تیرچه اصلی انتقال می یابد همچنین یونولیت ها که نقش بلوک را دارند فضای ما بین تیرچه ها را پر می‌کنند. از کلاف عرضی برای دهانه هایی با قطر بالای 4.5 سانتی متر حتما باید استفاده کرد.

یکی از سوال هایی که برای افراد ایجاد می‌شود این است که چرا باید از کلاف عرضی یا ژوئن استفاده کرد؟ بهتر است بگوییم هنگام  استفاده از کلاف عرضی باید به بار وارده به ساختمان توجه کنیم و بطور کلی ژوئن از پیچش تیرچه ها جلوگیری می کند.

شرکت بپتا یکی از بهترین شرکت ها در زمینه کلاف عرضی می باشد.

مزایای استفاده از کلاف عرضی و بلوک های یونولیتی

همانطور که در بالا ذکر شد، یکی از اجزای تیرچه بلوک یونولیتی است. این نوع بلوک ها که در سازه های سقفی استفاده می شود در ایران بسیار پرطرفدار است. در زیر به شرح تمامی دلایلی که باعث محبوبیت این محصول شده آمده است، با ما همراه باشید:

1.سبک بودن بلوک های یونولیتی

سقف سازه ها بخش اعظم وزن یک ساختمان را شامل میشود در این راستا، صاحبان مشاغل باید از محصولی استفاده کنند که وزن کمتری داشته باشد ولی در عین حال استحکام استاندارد را دارا باشد. طراحان در این زمینه به طراحی و ساخت بلوک های یونولیتی کردند که وزن بسیار سبک تری دارند به همین دلیل به سرعت جایگزین بلوک های سفالی شدند.

2. ابعاد بزرگ محصول استفاده شده

در گذشته که از بلوک های سفالی استفاده می کردند به دلیل ابعاد کوچکی که داشتند استفاده از آنها بسیار زمان بر بود اما اکنون استفاده از بلوک های یونولیتی که ابعادی 5 برابر بلوک های سفالی دارند کار صاحبان مشاغل را آسان کرده است. 

3. سرعت اجرای بیشتر با بلوک های یونولیت

سبک بودن محصولات و همچنین ابعاد بزرگتر بلوک های یونولیتی کار حمل و نقل، باراندازی و چیدن آنها را آسان کرده است زیرا در گذشته تمامی فعالیت های ذکر شده که توسط بلوک های سفالی انجام میگرفت بسیار سخت و زمانبر بود اما اکنون با آسان شدن فعالیت ها، سرعت اجرا نیز افزایش یافته است.

4. تلفات کمتر و کاهش هزینه ها 

در گذشته که از بلوک های سفالی استفاده می شد به علت عدم انعطاف پذیری آنها و شکننده بودن آنها احتمال هدر رفتن آنها وجود داشت. اکنون که استفاده از  بلوک های یونولیتی بسیار رایج شده است هدر رفت محصولات استفاده شده کمتر شده زیرا علاوه بر شکننده نبودن آنها، در جاهایی که امکان استفاده از یک بلوک یونولیتی به صورت کامل نیست، میتوان مقداری از آن را برش داد و به مقدار لازم استفاده کرد در صورتی که بلوک های سفالی همچین قابلیتی نداشتند.

نکات طلایی در استفاده از کلاف عرضی

در این بخش می خواهیم به نکات طلایی کلاف عرضی بپردازیم، برای بررسی عوامل موثر در کلاف ساختمان با ما همراه باشید.

• کلاف عرضی باعث جلوگیری از پیچش تیرها میشود همچنین باعث انتقال یکنواخت و مساوی بار بر روی سقف تیرچه و بلوک میشود
• در مکانهایی که بار منفرد وجود دارد باید از کلاف عرضی (کلاف میانی) استفاده کرد. 
• کلاف میانی یا ژوئن عمود بر تیرچه ها هستند .
• یک عدد بالا و یک عدد در پایین میلگرد کلاف میانی وجود دارد که این گروه از میلگردها آجدار و قطر آنها نیز حداقل 6 است.
• در صورتی که بار زنده سقف کمتر از 350 کیلوگرم باشد و قطر دهانه تیرچه کمتر از 4 میلیمتر باشد نیازی به استفاده از ژوئن نیست.
• در صورتی که بار زنده سقف کمتر از 350 کیلوگرم باشد و قطر دهانه تیرچه بیشتر از 4 میلیمتر باشد باید یک کلاف میانی استفاده کرد.
• اگر بار زنده سقف بیشتر از 350 کیلوگرم باشد و قطر دهانه کمتر از 4 میلیمتر باشد، یک کلاف میانی برای دهانه هایی با طول 4 الی 7 متر و 3 کلاف میانی برای دهانه هایی با طول بیشتر از 7 متر باید استفاده کرد.
• اگر بار منفرد سبکی بر روی سقف وارد شود، این بار توسط کلاف های میانی باید به تیرچه های T شکل وارد شود.

جزئیات اجرای کلاف میانی در سقف تیرچه بلوک

اجرای کلاف عرضی (کلاف میانی) یا ژوئن و یا تای بیم دارای جزئیاتی است که باید برای اجرای درست و اصولی باید تمامی نکات را رعایت کرد. برای بررسی تمامی این جزئیات با ما همراه باشید.

• عرض کلاف میانی باید در حداقل مقدار خود باید برابر با عرض پاشنه تیرچه و ارتفاع آن نیز باید به اندازه ضخامت سقف باشد.
• زمانی که کارفرما از تیرچه دوبل استفاده کند، حداقل عرضی که در مورد اول گفته شد باید دوبرابر شود.
• در صورتی که عرض کلاف میانی 10 سانتی متر در نظر گرفته شود، قالب بندی کلاف میانی باید بیشتر در نظر گرفته شود (مثلا 12 سانتی متر). پس از قالب بندی تخته های 4 تراش توسط سیم های آرماتوربندی به جک ها (جک های صلیبی شکل) بسته می‌شود. بعد از انجام مراحل آرماتوربندی  و قالب بندی کلاف میانی، عملیات بتن ریزی سقف انجام میپذیرد.

تعداد کلاف عرضی به مقدار بار زنده و طول دهانه بستگی دارد. در زیر به بررسی این دو عامل می‌پردازیم:

• اگر طول دهانه کمتر از 4 متر باشد و بار زنده کمتر از 350 کیلوگرم بر مترمربع باشد، مقدار کلاف میانی استفاده شده صفر است یعنی نیازی نیست از هیچ کلاف میانی استفاده کرد.
• اگر طول دهانه کمتر از 4 متر باشد و بار زنده بیشتر از 350 کیلوگرم بر متر مربع باشد به یک عدد کلاف میانی نیاز داریم. در این مورد حداقل مقدار سطح مقطع آرماتورهای طولی کلاف میانی نصف سطح مقطع آرماتورهای کششی استفاده شده در وسط دهانه تیرچه ها است.
• اگر طول دهانه مابین 4 متر تا 7 متر باشد و بار زنده کمتر از 350 کیلوگرم بر مترمربع باشد به یک عدد کلاف میانی نیاز داریم. در این گزینه نیز مانند گزینه بالایی، حداقل مقدار سطح مقطع آرماتورهای طولی کلاف عرضی (تای بیم، ژوئن یا کلاف عرضی) نصف سطح مقطع آرماتورهای کششی است.
• اگر طول دهانه مابین 4 متر تا 7 متر باشد و بار زنده بیشتر از 350 کیلوگرم بر مترمربع باشد به دو عدد کلاف میانی نیاز داریم. در این مورد که نیاز به 2 کلاف میانی داریم حداقل مقدار سطح مقطع آرماتورهای طولی کلاف عرضی برابر با سطح مقطع آرماتورهای کششی وسط دهانه تیرچه است.
• اگر طول دهانه بیشتر از 7 تا 8 متر  باشد و بار زنده بیشتر از 350 کیلوگرم بر مترمربع باشد به سه عدد کلاف میانی نیاز داریم. در این مورد که نیاز به سه کلاف میانی داریم حداقل مقدار سطح مقطع آرماتورهای طولی کلاف عرضی برابر با سطح مقطع آرماتورهای کششی وسط دهانه تیرچه است.

ناگفته نماند که از سقف تیرچه بلوک برای دهانه‌های 7 تا 8 متر استفاده می‌شود و برای دهانه های بالای 8 متر باید از تیرچه دوبل استفاده کرد.

سوالات متداول