خصوصیات بتن مرغوب

از آنجائیکه بتن جزء اساسی ترین مصالح مورد استفاده در صنعت ساخت و ساز می باشد، می بایست بسته به نوع سازه، اهمیت و کاربرد آن، بررسی خصوصیات بتن مرغوب در طول فرایند تولید، حمل، نگه داری و اجرا به دقت مورد توجه قرار بگیرد. پیشرفت تکنولوژی و افزایش کارایی بتن موجب شده تا تحقیقات گسترده ای بر روی خواص بتن صورت گیرد که نتیجه آن ابداع، تولید و عرضه گونه های مختلف بتن می باشد.

خصوصیات بتن مرغوب

از خصوصیات مهم بتن مرغوب (High Quality Concrete) بعد از انجام دادن تمامی ملاحظات قبل و بعد از استفاده از آن، این است که به هنگام اجرا، عمل بتن ریزی راحت انجام گرفته و بعد از آن در طول زمان در شرایط گوناگون، مانند محیط های خورنده و مهمتر از همه بعد از بارگیری در برابر بارهای وارده، مقاومت بالایی داشته باشد.

همچنین از دیگر ویژگی‌های بتن مرغوب این است که کارایی بالایی داشته باشد؛ یعنی بتنی که به راحتی ساخته شده، به هنگام حمل خصوصیات آن دچار تغییر نشده و در زمان بتن ریزی نیز به خوبی متراکم شده و یکنواختی خود را از دست ندهد. برای داشتن بتن مرغوب و کارا بررسی و توجه به عوامل زیر توسط پیمان کاران الزامی می باشد.

برای آشنایی با ویژگی ها و خصوصیات بتن آماده شرکت بپتا به بخش محصولات در وبسایت این شرکت مراجعه نمایید.

نوع و میزان مصالح مصرفی

از خصوصیات بتن مرغوب که باعث بالا بردن کارایی آن می شود تهیه مصالح مصرفی با کیفیت و انتخاب درست نسبت اختلاط آن ها می باشد. لذا انتخاب سیمان با نرمی بالا و مصالح سنگی بر اساس دستور العمل های نظارتی یکی از عوامل بسیار مهم در داشتن بتن مرغوب خواهد بود.

مواد افزودنی

یکی دیگر از خصوصیات بتن مرغوب، نوع و میزان مواد افزودنی به بتن می باشد که به منظور بالا بردن کارایی بتن با نسبت آب به سیمان مشخص استفاده می شود. میزان این مواد افزودنی بر اساس دستور العمل کارخانه بوده و به هنگام مصرف باید با تایید دستگاه نظارت انجام گیرد.

برای کسب اطلاعات بیشتر درباره بتن پیش تنیده می‌توانید مقاله “پیش تنیدگی بتن و کاربرد بتن پیش تنیده” را در بخش بلاگ مطالعه نمایید.

میزان روانی بتن یا اسلامپ

از دیگر خصوصیات بتن مرغوب میزان روانی بتن و یا اسلامپ می باشد که میزان آن بر اساس جداول استاندارد مشخص بوده و بسته به نوع کاربرد بتن، تعیین و کنترل می شود. اسلامپ بتن‌هایی که به هنگام بتن ریزی با مقدار استاندارد خود هماهنگ نباشند، نباید در پروژه ی مورد نظر مورد استفاده قرار گیرند. همچنین در بتنی که سفتی آن از میزان لازم بیشتر باشد، اضافه کردن آب برای بالا بردن اسلامپ آن مجاز نمی باشد، زیرا اینکار باعث تغییرات کلی در مشخصات بتن مورد نظر می شود.

عمل آوری در درجه حرارت مشخص

از دیگر خصوصیاتی که برای داشتن یک بتن مرغوب می بایست مورد توجه قرار داد این است که درجه حرارت مشخص شده برای مخلوط بتن در هنگام ساخت آن، باید رعایت شود تا ویژگی های بتن مورد نظر دچار تغییر نشده و در بتن ریزی اشکالاتی به وجود نیاید.

انتخاب صحیح نسبت آب به سیمان

از خصوصیات مهم بتن مرغوب نسبت آب به سیمان متناسب آن می باشد که مستقیما بر دوام و کارایی بتن تاثیر دارد. این میزان بسته به شرایط محیطی و عملکرد سازه در مشخصات فنی قید می شود.

داشتن حداقل مقدار سیمان

همچنین برای داشتن بتن مرغوب بعد از انتخاب صحیح نسبت آب به سیمان که معیار مشخصی است، بایستی میزان مصرفی سیمان نیز از حد مشخصی کمتر نباشد که این عامل هم بسته به قطر مصالح درشت دانه تعیین می شود.

بتن با حباب هوا

از دیگر خصوصیات بتن مرغوب داشتن دوام بالا در شرایط محیطی یخ زده و یا مکان هایی که برای آب شدن یخ آن از نمک استفاده می شود، می باشد در چنین مواردی می بایست از مواد حباب ساز استفاده کرده و ویژگی های آن به تایید دستگاه نظارت برسد.

مقاوت بتن در برابر حملات شیمیایی

بتن مرغوب برای داشتن کارایی بالاتر می بایست با در نظر گرفتن تمامی شرایط محیطی ساخته شود، تا در مجاورت مواد شیمیایی و یا خورنده پایداری خود را حفظ کند. لذا برای پایداری هرچه بیشتر بتن، در نظر گرفتن انواع مواد شیمیایی محیطی برای ساخت بتن هائز اهمیت می باشد. برخی از این عوامل عبارت اند از : فضلاب های صنعتی و خانگی، آب های شور و آب دریا، سولفات ها، درجه حرارت، یخ های مجاور سازه ها، خوردگی فولاد و غیره که برای مقابله با این عوامل مخرب ، انتخاب درست سیمان و نسبت آب به سیمان مناسب برای داشتن بتن مرغوب ضروری است.

مقاومت در برابر سایش

از خصوصیان مهم بتن مرغوب داشتن مقاومت لازم در برابر فرسایش می باشد. از جمله عوامل فرسایش می‌توان به موارد زیر می باشند: عبور و مرور، تردد، ضربه، ساییده شدن ابزارها و مواد مختلف بر بتن و غیره.

 همچنین عواملی که توجه به آن ها مقاومت بتن را در برابر سایش افزایش می دهد عبارت اند از:

• روکش کردن سازه های بتنی
• عمل آوری به موقع بتن بعد از بتن ریزی
• صاف کاری به موقع سطح بتن
• دانه بندی مصالح
• مقاومت فشاری
• اسلامپ
• میزان هوای مناسب داخل بتن

عوامل مؤثر در ارتقای خصوصیات بتن مرغوب

برای تهیه بتن مرغوب همراه با رعایت آیین نامه های مربوطه، در نظر گرفتن نکات زیر مفید واقع می شود.

اندازه سنگ‌دانه‌های بتن

وجود دانه های درشت در بتن سبب کاهش اسلامپ شده و موجب تقلیل کارایی بتن می شود. حداکثر اندازه دانه‌های موجود در بتن بر اساس ضخامت بتن، فاصله بین آرماتورها و ابزارهایی که در ساخت و اجرا به کار می روند، تعیین می شود. بزرگترین اندازه سنگدانه‌های درشت در بتن نباید از هیچ یک از مقادیر زیر بزرگتر باشد.

• ۳۳٪ ضخامت دال بتنی
• ۲۰٪ کوچکترین بعد داخلی قالب بتن
• ۷۵٪ حداقل فاصله آزاد بین میلگردها
• ۷۵٪ ضخامت پوشش بتن روی میلگردها

استفاده از فوق روان کننده در بتن

همراه با در نظر گرفتن اندازه سنگ دانه ها به منظور داشتن بتن مرغوب استفاده از عامل فوق روان کننده در بتن نیز عملیات بتن ریزی و تراکم بتن را ساده تر می کند. به دلیل این که در بتن مسلح میلگردها در حالت تراکم بوده و کاور بتن هم فاصله کمی دارد مشکلاتی نظیر انجام ویبره و جای دادن بتن در قالب ها به هنگام بتن ریزی بوجود می آید که با استفاده از فوق روان کننده که سبب افزایش اسلامپ بتن می شود، بتن در میان میلگردها ساده تر حرکت کرده و به راحتی در قالب جای می گیرد.

برای آشنایی با بتن مسلح می‌توانید این مقاله را در بخش بلاگ وبسایت شرکت بپتا مطالعه نمایید.

استاندارد های ملی بتن در ایران

استاندارهای ملی بتن در ایران نخستین بار در سال ۱۳۸۱ به منظور حفظ همگامی و هماهنگی با پیشرفت‌های موجود در این صنعت تدوین گردیده است که شامل موارد زیر می باشند.

• استاندارد ملی ایران شماره ۴۹۸۳ ، سنگدانه ها-مقدار کل رطوبت قابل تبخیر با خشک کردن
• استاندارد ملی ایران شماره ۶۰۴۴ ، بتن آماده
• استاندارد ملی ایران شماره  a-6044، بتن آماده
• استاندارد ملی ایران شماره ۱۰۲۷۲ ، مواد فلزی
• استاندارد ملی ایران شماره ۱۱۲۶۸ ، بتن- تعیین دمای بتن سیمان هیدرولیکی تازه اختلاط شده
• استاندارد ملی ایران شماره ۱۱۵۵۸ ، میلگردهای سرد نوردیده مورد مصرف جهت تسلیح بتن و ساخت شبکه های جوش

برای آشنایی و خرید تیرچه پیش تنیده و هالوکور کلیک کنید.

سوالات متداول